Haynau. Partie in der Promenade mit Schillerdenkmal. Hay 2.
Chojnów (pol. hist. Hajnów, niem. Haynau) – miasto i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie legnickim, nad rzeką Skorą na zachód od Legnicy. Największe, według ludności, miasto powiatu legnickiego, oraz 27 według ludności województwa dolnośląskiego. Historycznie leży na Dolnym Śląsku.
W spisanym po łacinie dokumencie średniowiecznym wydanym we Wrocławiu dnia 26 lutego 1253 roku, który sygnował książę śląski Henryk III Biały miejscowość wymieniona jest pod nazwą Honowo.
Pierwsze zapiski historyczne dotyczące Chojnowa pochodzą z 1272 r. (wspomniana wtedy jest po łacinie osada Haynow). W 1288 r. nazywane jest miastem (civitas) w dokumentach księcia Legnicy Henryka V Grubego. Jednak dopiero w 1333 r. miasto uzyskało prawa miejskie.
W pruskim urzędowym dokumencie z 1750 roku wydanym w języku polskim w Berlinie przez Fryderyka Wielkiego jako nazwa polska miasta jest wymieniona Haynan.
Polską nazwę Hajnów oraz niemiecką Hainau w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wymienia dwie nazwy miejscowości – polską historyczną Hajnów oraz zgermanizowaną Haynau.
Osada powstała przed 1288 r. i nosiła nazwę „Haynow”, prawa miejskie otrzymała w 1333 r. Od tego czasu miasto zaczęło się szybko rozwijać. Działała szkoła przykościelna oraz komora celna. Miasto zamieszkiwali głównie tkacze, piekarze, szewcy, rzeźnicy. Niedaleko znajdowały się młyny wodne i kamieniołomy.
Miasto przeżyło regres po najeździe husytów, którzy je spustoszyli. Spalone zostało prawie całe centrum i zamek, jednak przywileje książęce szybko pomogły odzyskać dawną świetność. Największy rozkwit Chojnów przeżywał w XVI w., jednak pod koniec wieku dał się zauważyć upadek gospodarczy, do którego przyczyniły się pożary miasta oraz wielka epidemia, która pochłonęła wiele ofiar (1613 r.).
W latach 1618-1648 toczyła się wojna trzydziestoletnia, a po kolejnej epidemii miasto prawie całkowicie się wyludniło. Po trzech wojnach w 1740 r. Chojnów trafił pod panowanie Prus. Następny wiek to okres wojen napoleońskich i kilku następnych epidemii. W połowie XIX w. otwarto linię kolejową łączącą Bolesławiec i Legnicę, co dobrze wpłynęło na gospodarkę Chojnowa, rozwinął się też przemysł metalowy, papierniczy i skórzany. Powstała też drukarnia. W tym czasie Chojnów zaczął się rozwijać w bardzo szybkim tempie, powstała kanalizacja, sieć gazowa oraz gazeta. Liczba ludności wzrosła dwukrotnie, otwarto nowy szpital (zamknięty w 2000 r.) oraz oczyszczalnię ścieków.
Końcowy okres II wojny światowej nie oszczędził Chojnowa, który znalazł się w strefie działań 1 Frontu Ukraińskiego. 10 lutego 1945 r. miasto zdobyły wojska 52 Armii Radzieckiej pod dowództwem generała Korotiewa; 60% miasta legło w gruzach. W rezultacie ustaleń między zwycięskimi mocarstwami, miasto przekazano Polsce. Ludność niemiecka została wysiedlona za Odrę, a do Chojnowa zaczęli napływać polscy osadnicy. Niemające przedtem polskiej nazwy miasto przez krótki czas nazywano wówczas Gajewicko, jednak ostatecznie przyjęto historycznie bardziej uzasadnioną formę Chojnów. W latach powojennych reaktywowano przemysł i częściowo odbudowano zniszczenia.
Za: http://pl.wikipedia.org/wiki/Chojnow